توسعه فردی - مدیریت زمان، انرژی و تمرکزتوسعه فردی - بهره‌وری و افزایش عملکردتوسعه فردی - توانا بود هر که عادت کندتوسعه فردی - من می توانم صد مرتبه مهم تر از هوش و استعداد است!توسعه فردي - ناراحتي‌ها نتيجه‌ي از دست دادن فرصت‌هاستتوسعه فردی - برای قدرتی بیشتر به آرامشی عمیق تر نیاز دارید.توسعه فردی - اضطراب، نتیجه فقدان کنترل، سازماندهی، آماده سازی و اقدام است.

صحبت موثر

صدای شما به‌اندازه‌ی ظاهرتان می­تواند درباره‌­ی گذشته­‌ی شخصی‌تان اطلاعاتی را فاش سازد.

آهنگ صدا و محتوای کلام می­‌توانند نشانه‌­هایی مبنی بر وضعیت عاطفی فرد ارائه داده و گویش فرد نیز می‌تواند اصالت جغرافیایی او را نشان دهد.

صحبت مؤثر

صدای هر فردی، منحصر به خود آن فرد می­‌باشد.

برای مثال، درصورتی‌که اعتمادبه‌نفس شخص، پایین باشد، این فقدان اعتمادبه‌نفس توسط تردیدی که در صدای او وجود دارد، منعکس خواهد شد، یک فرد خجالتی ممکن است صدای آرامی داشته باشد، اما کسی که اعتمادبه‌نفس داشته باشد بیشتر احتمال خواهد داشت که توانایی استفاده از صدا و وضوح در کلام خود داشته باشد.

این صفحه می‌تواند در درک و استفاده از توانایی کامل صدای شما، به شما کمک کند.

جنبه­‌های مختلف صحبت موثر

صحبت کردن مؤثر هیچ ارتباطی با مفهوم منسوخ‌شده‌ی ‘سخنوری’ که بر طبق آن هرکسی تشویق می­‌شد تا در یک چارچوب بسته، صحبت کند، ندارد. بلکه، صحبت کردن مؤثر مربوط می­‌شود به قادر بودن به صحبت، با اعتمادبه‌نفس و وضوح کلام، در یک فضای عمومی و درعین‌حال بازتاب دادن شخصیت خود.

صحبت موثر

جنبه‌­های صحبت کردن مؤثر

  • لهجه‌­ها
  • کشف صدای خود
  • تأثیر دم و بازدم بر روی صدا و گفتار
  • تولید صدا

لهجه­‌ها

لهجه­‌های قومی و منطقه‌­ای مفید هستند، آن­ها بخشی از شخصیت فردی می‌­باشند.

لهجه­‌ها

به‌تدریج، در طی سال­ها، با مهاجرت مردم و قرار گرفتن در معرض رسانه‌­ها، لهجه­‌ها در حال خنثی شدن هستند. از برخی جهات این موضوع مایه‌­ی تأسف می­‌باشد زیرا لهجه‌­ها می‌توانند یک بعد و تمایز به صدا اضافه نموده و بر فردیت شخص، تأکید کنند.

مهم است که به آوای صدای خود عادت داشته باشید. اکثر مردم دریک موقعیت خصوصی، مخصوصاً در منزل، یعنی جایی که هیچ فشاری برای پیروی از قوانین و انتظارات اجتماعی وجود ندارد، راحت هستند. این حالت در موقعیت‌­های عمومی یعنی زمانی که انواع توانایی‌ها در نحوه­‌ی صحبت کردن مردم خود را نشان می­‌دهند، وجود ندارد.

صدای خود را در یک محیط غیررسمی مانند خانه، ضبط کنید.

به آن گوش‌داده و دقت کنید که چگونه به نظر می­رسد تا به صدای خودتان عادت کنید.

می­توانید جنبه­‌هایی از صدایتان را که باعث کاهش اثربخشی پیام شما می­‌شود، شناسایی کنید.

برخی از افراد صدای ضبط‌شده‌ی خود را دوست ندارند، همان‌طور که برخی نیز عکس­‌های گرفته‌شده از خود را نمی­‌پسندند. در این حالت افراد، احساس خجالت‌­زدگی خواهند کرد.

اکثر ما عادت به شنیدن صدای خود نداریم و این احساسات کاملاً عادی هستند. اولین مرحله، یعنی مرحله‌­ی “این واقعاً صدای من است؟” را پشت سر بگذارید و درک بهتری از صدای خود را پرورش دهید.

در هنگام آرامش، احساس اعتمادبه‌نفس بیشتری خواهید داشت، بنابراین با گوش دادن به صدای خود در خانه متوجه خواهید شد که صدای شما چگونه به گوش دیگران می­‌رسد. اگرچه نمی‌­توانید همان‌طور که صدای شما توسط دیگران شنیده می­شود صدای خود را بشنوید، بااین‌حال، می­توانید آگاهی خود را نسبت به تأثیر آن بر دیگران، توسعه دهید. درک ماهیت فیزیکی صدای شما، کنترل بیشتری بر روی روش استفاده از صدایتان به شما خواهد داد.

افراد در زندگی روزمره‌­ی خود از زبان غیررسمی استفاده می­‌کنند، اما به‌محض اینکه ملزم به استفاده از زبان رسمی می‌­شوند، خجالت­‌زده و دست­پاچه خواهند شد. این وضعیت خصوصاً در هنگام صحبت در حضور غریبه‌­ها در یک محیط عمومی مشهود است.

هرچه بیشتر به آوایی که از عملکرد صدای خودتان در یک راه تقریباً رسمی به گوشتان می­‌رسد، عادت کنید، صحبت کردن در مقابل دیگران برای شما راحت­‌تر خواهد بود. در حالت مکالمه‌­ای، افراد تمایل به صحبت با عبارت‌­های کوتاه دارند. خواندن با صدای بلند به شما کمک می‌کند تا به آوای سلیس‌­تر صدای خود عادت کنید.

یک تمرین برای کمک به توسعه‌­ مهارت‌­های صحبت موثر

یک متن برای خواندن پیدا کنید، چیزی حدود دو صفحه. مثلاً، چندین صفحه­‌ی اول یک کتاب.

متن خود را ابتدا بدون صدا و در ذهنتان بخوانید، سپس آن را با صدای طبیعی بلند یعنی صدایی که در هنگام صحبت کردن دارید، بخوانید. درصورتی‌که دچار لکنت شدید نگران نباشید، از آن نقطه دوباره شروع کرده و تا پایان ادامه دهید.

اکنون آن را برای بار سوم بخوانید، در صورت امکان صدای خود را ضبط کرده و به خاطر داشته باشید:

  • با سرعت‌پایین بخوانید: این یک عکس‌العمل طبیعی است که بخواهید متن را تا حد امکان سریع بخوانید و این امر اغلب موجب تپق زدن یا لکنت می­شود. همچنین سرعت در خواندن زمانی اتفاق می­افتد که شما مضطرب باشید و معمولاً درک مطلب را سخت­‌تر خواهد کرد.
  • سر خود را بالا نگه‌دارید: سعی نکنید که سر خود را در کتاب فروببرید زیرا صدای شما پایین خواهد آمد. کتاب را بالاتر نگه‌داشته و صدای خود را رساتر کنید.
  • بعضی از اوقات مکث کنید: اجازه بدهید که پایان یک جمله یا پاراگراف به شما فرصتی برای استراحت دو یا سه‌ ثانیه‌ای بدهد. مکث­‌ها می‌­توانند برای تأکید نیز مفید باشند.

تا جایی که می‌­توانید به این تمرین‌­ها عمل کنید.

هر فردی می­‌تواند صدا و نحوه‌­ی صحبت کردنش را در طول چند روز و با تعدادی تمرین ساده مانند یکی از تمرین­‌هایی که در بالا ذکر شد، بهبود ببخشد. به این منظور لازم است تعهد خاصی را حفظ کرده و طبق یک برنامه‌­ی منظم دقایقی را به تمرین اختصاص دهید.

تأثیر تنفس یا دم و بازدم بر صدا و گفتار

صدا نسبت به احساسات به‌صورت واکنشی عمل می­‌کند و برخی از مواقع حتی قطع می‌­شود که مانع از بروز یک سری از احساسات خواهد شد.

بااین‌حال، استفاده از تمرین­‌های فیزیکی برای کمک به تولید یک صدای منعطف‌­تر امکان­پذیر است، همان‌طور که افرادی که به‌طور حرف‌ه­ای از آواهای مربوط به آواز استفاده می­‌کنند، دوره‌­هایی در این زمینه می­‌گذرانند تا مطمئن شوند که صدای آن­‌ها در شرایط متغیر حفظ‌شده و برای ایجاد یک طیف از آواها آماده می‌­باشند.

تأثیر تنفس یا دم و بازدم بر صدا و گفتار

 

هنگام قرار گرفتن تحت تنش، الگوی تنفسی فرد تغییر می­‌یابد، هنگامی‌که ماهیچه‌های شما منقبض می­‌شود، نمی­‌توانید از تمام ظرفیت ریه­‌های خود برای تنفس استفاده کنید، زمانی که یک شخص ترسیده یا عصبی است، یکی از نشانه‌­های رایج آن گرفتگی گردن و شانه‌هاست. این به این خاطر است که زمانی که تحت‌ فشار قرار می­‌گیرید عمل تنفس، بیش‌ از حد اتفاق می­افتد. مقدار زیادی هوا تنفس شده اما با سریع نفس کشیدن زمان کافی برای بازدم و آرام شدن وجود نخواهد داشت.

تنفس صحیح به دو دلیل ضروری است:

۱٫ با استفاده از ظرفیت کامل ریه، تنفس، صدا را پشتیبانی کرده و صدا رساتر، کامل­تر و قوی­تر خواهد شد.

این موضوع برای افرادی که صدای پایینی دارند و آن­هایی که نگران هستند در هنگام صحبت در یک گروه صدایشان شنیده نشود، مفید خواهد بود. درجه‌­ی صدا در شکم کنترل می­‌شود و نه در حنجره، بنابراین تنفس با تمام نیرو و توان اجازه خواهد داد که بر روی صدا کنترل بیشتری داشته باشید.

۲٫ تنفس عمیق و ریتمیک اثر آرام‌کننده و درمانی دارد زیرا تنش را آزادکرده و موجب آرامش می­‌شود. افرادی که آرام هستند تعادل بیشتری داشته، با اعتمادبه‌نفس تر و شنواتر هستند.

اتفاقی نیست که بعضی از مذاهب از روش­‌های تنفس ریتمیک از قبیل مدیتیشن، یوگا و تفکر بی‌صدا و همچنین روش‌­های رها کردن صدا مانند سرودهای روحانی به‌منظور کمک به تعلق‌ خاطرشان به معبود استفاده می­‌کنند. با آزادسازی تنش فیزیکی، تنش ذهنی نیز کاهش می‌یابد و ذهن به‌طور مؤثر برای دنبال کردن کارهای خلاقانه آزاد می­‌شود.

تمرین تنفس

۱٫ در یک وضعیت راحت با پاهای کمی باز (به‌اندازه‌ی یک قدم) بایستید، زانوها نباید قفل‌شده و منقبض باشند. ستون فقرات راست، سر به‌صورت متعال و صاف بر روی گردن و عضلات صورت شل باشند.

۲٫ عمل دم با شمارش آهسته تا عدد سه و سپس بازدم نیز با شمارش آهسته تا عدد سه انجام می‌­شود.

۳٫ هنگام تنفس تلاش کنید که شانه‌هایتان بالا نیایند. عمل دم از طریق بینی و بازدم از طریق دهان صورت می‌­گیرد. تنفس باید به‌صورت آگاهانه انجام‌شده و هوا کاملاً درون ریه­‌ها پر شود.

۴٫ کف دست­ خود را روی شکم خود بگذارید و حرکت آن را احساس کنید. همان‌طور که عمل دم و بازدم را انجام می­‌دهید فشار اندکی به دست خود وارد کنید.

۵٫ این تمرین را ۱۰ مرتبه انجام دهید.

با توجه به چگونگی احساستان از انجام این تمرین بعد از چند روز، تعداد شمارش عمل بازدم را از سه به چهار، پنج و شش افزایش داده و به‌تدریج به عدد ۱۰ برسانید، قبل از اینکه به تنفس بعدی (عمل دم بعدی) نیاز پیدا کنید. سپس در عمل بازدم از یک تا ده با صدای بلند بشمارید. این کار را پنج مرتبه تکرار کنید.

با افزایش کنترل عمل بازدم خود، دیگر هرگز در هنگام صحبت برای یک گروه یا یک جلسه، صدای نفس‌های خود را نمی‌­شنوید یا احساس نخواهید کرد که برای صحبت، نفس کم می‌­آورید.

تولید صدا

تولید صدا

سه جزء اصلی تولید صدا که در زیر آمده‌­اند باید توسط هر فردی که می­‌خواهد یک گوینده (سخنور) مؤثر شود، درک شوند:

  • درجه‌­ی صدا، برای شنیده شدن.
  • وضوح صدا، برای درک شدن.
  • تنوع صدا، برای افزودن به علاقه شنونده.

درجه‌­ی صدا

این مسئله‌­ی کنترل صدا مانند کنترل صدای تلویزیون با دستگاه کنترل از راه دور نیست. برخی از افراد به‌طور ذاتی صدای ملایمی داشته و صدای آن­ها به لحاظ فیزیکی نمی‌تواند بلندتر شود. به‌علاوه، اگر صدا بیش‌ از حد بلند شود، کیفیت آن از دست می‌­رود.

درجه‌­ی صدا

به‌جای بالا بردن صدا، صدا باید برجسته­‌سازی (رسا) شود؛ یعنی پشتیبانی از صدا با تنفس­‌های زیاد. هرچه بیشتر بخواهید صدا را برجسته (رسا) کنید، تنفس بیشتری نیاز دارید.

زمانی که در حال صحبت با یک گروه یا صحبت در یک جلسه هستید، مهم است که هرگز روی صحبت شما فقط با افرادی که در ردیف جلو نشستند یا افرادی که به شما نزدیک‌­تر هستند نباشد، بلکه باید به‌طور آگاهانه و با صدایی رسا، چیزی را که می­‌خواهید به سایر افرادی که دورتر هستند نیز بگویید. با پرورش یک صدای قوی برخلاف یک صدای بلند، شما به‌عنوان فردی مثبت دیده خواهید شد.

وضوح صدا

وضوح صدا

برخی از افراد تمایل دارند که با دندان­‌های به هم قفل‌شده و کمترین حرکت لب، صحبت کنند. این، ناتوانی در باز کردن دهان و شکست در ایجاد آواهای گفتاری دقیق است که دلیل اصلی نامفهوم بودن کلام می‌­باشد. آوا در دهان قفل‌شده و اجازه­‌ی خروج به آن داده نمی­‌شود. برای داشتن یک تلفظ خوب و صحیح، مهم است که فک را شل، دهان را بازکرده، به هر آوایی که ایجاد می­‌کنید، بالاترین کیفیت را داده و به پایان هر لغت توجه خاصی داشته باشید. همچنین، این امر به شنونده‌­های شما کمک خواهد کرد، زیرا تا حدی لب­‌خوانی را ممکن می‌­سازد.

تنوع صدا

برای یک سخنرانی مؤثر و جالب، روش­های خاصی می‌­توانند مورداستفاده قرار گیرند. اگرچه، مهم است که مصنوعی نبوده و یا طوری به نظر نرسد که گویا در حال اجرای نمایش هستید. ازآنجایی‌که لغت‌­ها مفهوم را انتقال می‌­دهند، چگونگی بیان آن­‌ها، احساسات و عواطف را بازتاب می‌­دهند. تنوع صدایی می‌تواند با ایجاد تنوع در عواملی که در ادامه ذکر می‌­شوند، به دست آید:

  • سرعت: این روش، سرعت چیزی است که می‌­گویید. اگر گفتار خیلی سریع باشد شنونده­‌ها زمان برای درک چیزی که بیان می­‌شود نخواهند داشت. بااین‌وجود، ایده‌­ی خوبی برای ایجاد تنوع در سرعت است. بالا بردن سرعت در بعضی زمان‌­ها و سپس به‌آرامی کم کردن آن. این امر به حفظ علاقه و توجه افراد کمک خواهد کرد.
  • درجه‌­ی صدا: با بالا بردن یا پایین آوردن درجه­ی صدا، می‌­توانید بر بخش‌هایی از صحبت خود تأکید کنید. درصورتی‌که صدای خود را تا حد زمزمه پایین بیاورید (تااندازه‌ای که برنامه‌ریزی‌شده) برای یک یا دو جمله، ناگهان شنونده‌­های شمارا هوشیار می‌­سازد، بنابراین مراقب باشید که در این روش افراط نکنید.
  • گام، انعطاف، تأکید: در هنگام صحبت کردن برای عموم، تلاش کنید تا اطلاعات را تا حد ممکن با شور و اشتیاق و انرژی صوتی انتقال دهید. البته نه به آن معنا که ناگهان صدای شما در یک روش کنترل نشده پایین آمده و از بین برود. تلاش کنید که جالب صحبت کنید و به خاطر داشته باشید زمانی که عصبی یا حتی هیجان­‌زده می‌­شوید تارهای صوتی منقبض و کوتاه شده که منجر به بالا رفتن صدای شما خواهد شد. تأکید بر روی لغات و عبارات خاص، اهمیت آن­‌ها را انتقال داده و به ایجاد تنوع کمک می‌­کند.
  • مکث: مکث­‌ها قدرتمند هستند. آن­ها می­‌توانند برای برجسته جلوه دادن جمله­‌ی قبلی یا جلب‌ توجه برای بیان یک پیام مهم استفاده شوند. مکث‌­ها به معنای سکوت برای چند لحظه هستند. شنونده­‌ها مفاهیم را در طول این مکث­‌ها تفسیر می­‌کنند، بنابراین شهامت سکوت کردن، حداکثر تا پنج ثانیه را داشته باشید. مکث­‌های نمایشی مانند این، اقتدار و اعتمادبه‌نفس شمارا به شنونده‌­ها انتقال می­‌دهند.

پیش از هر موقعیت مهم صحبت کردن، خواه یک قرار ملاقات باشد یا یک جلسه و یا یک مکالمه، آمادگی قبلی و به‌اصطلاح گرم کردن صدا می­‌تواند سودمند باشد. طول مدت‌زمان و تکرار تمرین و گرم کردن صدا، به شما و میزان صحبتی که باید بکنید، بستگی دارد.

بطور کلی تمامی مهارت های مربوط به سخنرانی و به ویژه صحبت موثر، از المان‌های مهم توسعه فردی در حوزه ارتباطات بین فردی بوده و بیش از ۸۰ درصد موفقیت شغلی افراد به همین ارتباطات بین فردی مربوط است!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *