توسعه فردی – بهبود فردی آموزش مهارت‌های بهبود و توسعه فردی
برای اطلاعات بیشتر مقاله چگونگی برگزاری جلسه را نیز مطالعه نمایید.
حضور در گروهها بخشی از زندگی روزمره است و بسیاری از ما به گروههای زیادی تعلق داریم، به‌عنوان‌مثال: گروههای خانوادگی، گروههای اجتماعی، گروههای ورزشی، انجمن‌ها و غیره.
تمرکز این مقاله به‌طور ویژه بر گروه‌هایی است که برای برآورده کردن برخی از اهداف شکل‌گرفته‌اند و یا گروه‌هایی که افراد با تجربه مشترک را گرد هم می‌آورند. این نوع گروهها اغلب با عنوان تیم نیز شناخته می‌شوند.
تیم‌ها و گروهها چه هستند؟
در مورد تفاوت بین تیم و گروه، سردرگمی‌هایی وجود دارد؛ نظریه‌پردازان سنتی مدیریت و ارتباطات برای اشاره به پویایی افراد در گروه و تعاملات و کار کردن آنها با یکدیگر در جهت یک هدف مشترک، از این اصطلاحات استفاده می‌کنند: گروه، کارگروهی، تعامل گروهی، ساختار گروهی و غیره.
بااین‌حال کلمه گروه معنای گسترده‌تری دارد. یک گروه از مسافران یک پرواز، یک ویژگی مشترک دارند، همه در حال سفر هستند، اما الزاماً به دنبال یک هدف مشترک نیستند. حتی گروهها الزاماً به افراد نسبت داده نمی‌شوند، برای مثال، گروهی از محصولات در یک سوپرمارکت. در این حالت گروه بر مبنای هیچ سیستم خاصی ایجاد نشده است و می‌تواند با هر تعداد متغیری تعریف شود.
به‌طورکلی، تیم یک اصطلاح خاص‌تر است. به مسافران یک هواپیما عنوان تیم را نسبت نمی‌دهیم، مگر اینکه آنها در یک جزیره دورافتاده سقوط کرده و برای زنده ماندن نیاز به همکاری با یکدیگر داشته باشند. فرق تیم و گروه در این است که تیم برای رسیدن به یک هدف مشترک کار می‌کند. یک گروه از دانش آموزان می‌توانند در یک کلاس حضورداشته باشند، درحالی‌که یک تیم از دانش آموزان ممکن است باهم بر روی یک پروژه خاص در کلاس کار کنند.
هنگامی‌که در مورد گروهها و تیم‌ها صحبت می‌کنیم، اصطلاحات را جابه‌جا به کار می‌بریم، ممکن است که یک گروه، تیم تشکیل ندهند، اما یک تیم قطعاً یک گروه نیز است. بااین‌حال، در این مقاله هر جا از کلمه تیم استفاده کرده‌ایم منظورمان تعریف زیر از گروه است:
یک گروه مجموعه‌ای از افراد با ویژگی‌ها یا هدف مشترک است.
- یک گروه می‌تواند شامل هر تعداد از افراد باشد.
- افراد داخل گروهها اغلب در زمان‌ها و مکان‌های مشخص یا از پیش تعیین‌شده تعامل و همکاری داشته و یکدیگر را می‌شناسند.
- اعضای گروه باورها، اصول و استانداردهای خود را در زمینه‌های منافع مشترکی که دارند، به اشتراک گذاشته و برای کار بر روی وظایف مشترک در جهت اهداف و نتایج موردتوافق، گرد هم می‌آیند.
- افراد در گروه، خود و سایرین را به‌عنوان اعضای گروه می‌شناسند، به‌عبارت‌دیگر افراد مطلع هستند که هرکدام بخشی از گروه را تشکیل می‌دهند.
تعریف ویژگی‌های مهم گروه:
- افرادی که می‌توانند با یکدیگر آشنا شده و ایده‌ها، باورها و یا تجربیات زمینه‌های مشترکی که با یکدیگر دارند را به اشتراک بگذارند.
- افرادی که مکرراً و به‌طور منظم با یکدیگر کار می‌کنند، بر یک هدف توافق دارند و باهم در وظایف مشترک همکاری می‌کنند.
- افرادی که خود را به‌عنوان بخشی از گروه می‌شناسند و توسط دیگران نیز به‌عنوان بخشی از گروه به رسمیت شناخته می‌شوند.
انواع گروهها
گروهها می‌توانند به‌طور رسمی و برای یک هدف خاص گرد هم جمع شده باشند، یا ممکن است مانند گروههای خانوادگی، گروههای دوستان یا همکاران غیررسمی باشند. ممکن است با گروههای مختلفی در تماس بوده و یا با آنها همکاری داشته باشید.
این نوع گروهها عبارت‌اند از:
- گروههای کاری: از قبیل گروههای رسمی مانند تیم‌ها، انجمن‌ها و یا گروههای آموزشی، یا گروههای غیررسمی که ممکن است برای مقابله با مشکل خاصی ایجادشده باشند.
- گروههای محله‌ای: گروههای محله‌ای می‌توانند برای توسعه امکانات محله ایجاد شوند.
- گروههای اجتماعی | گروههای موردعلاقه: این گروهها برای پاسخگویی به نیازهای یک بخش خاص (مانند یک گروه سنی خاص یا یک جنسیت) یا علایق مختلف (مانند ورزش) ایجادشده‌اند. برای مثال مؤسسات و انجمن‌های بانوان.
- گروههای خودیاری: این گروهها اغلب برای مقابله با احساسات خاص یا حمایت از افراد مبتلا به بیماری خاص ایجاد می‌شوند، از قبیل کمک به غلبه بر یک اعتیاد مانند اعتیاد به مخدر.
- گروههای بین سازمانی: این گروهها بین آژانس‌ها یا سازمان‌هایی که در زمینه‌های مرتبط و به‌منظور بهبود محصولات و یا خدمات مشتری کار می‌کنند، ایجاد می‌شوند. به‌علاوه این گروهها به برقراری ارتباط و ایجاد سرمایه‌گذاری مشترک برای جلوگیری از تکرار و سردرگمی کمک می‌کنند.
- گروههای فشار: عملکرد گروههای فشار این است که به‌منظور کسب توجه رسانه‌ها برای دستیابی به اهداف خود، وضعیت موجود را اغلب با استفاده از تاکتیک‌های مقطعی عالی به چالش بکشند.
گروههای مبتنی بر وظیفه و مبتنی بر تجربه
همچنین می‌توان گروهها را به دو روش طبقه‌بندی کرد:
- گروه‌هایی که برای انجام کار خاصی ایجاد می‌شوند به‌عنوان گروههای مبتنی بر وظیفه شناخته می‌شوند، مانند گروههای فشار.
- گروه‌هایی که مبتنی بر تجارب اعضای خود هستند، به‌عنوان گروههای مبتنی بر تجربه شناخته می‌شوند، مانند گروه خودیاری.
تمایز بین گروههای مبتنی بر وظیفه و گروههای مبتنی بر تجربه مهم است، زیرا بر چگونگی شکل‌گیری، سازماندهی و هدایت گروه و نقشی که هر یک از اعضای گروه ایفا می‌کنند، تأثیر می‌گذارد.
گروههای محتوایی یا مبتنی بر وظیفه
این نوع گروهها بر روی دستیابی به اهداف خاصی تمرکز می‌کنند و تک‌تک اعضای گروه برای تکمیل این اهداف تلاش می‌کنند. این نوع گروهها در سازمان‌ها رایج هستند و شامل گروه‌هایی هستند که برای کار بر روی پروژه‌های خاص طراحی‌شده‌اند، مثلاً برای طراحی یک محصول جدید.
گروههای مبتنی بر تجربه یا فرآیندی
این نوع گروهها بر روی هریک از اعضای گروه و نحوهی تعامل، پشتیبانی و رشد و توسعه آنها با یکدیگر تمرکز دارند، نمونه‌ای از این نوع، گروهی است که برای حمایت از افرادی که از استرس رنج می‌برند، ایجاد می‌شود.
ارتباط گروهی
هنگامی‌که افراد جزئی از یک گروه باشند از روش‌های متفاوتی برای تعامل و برقراری ارتباط دوبه‌دو استفاده می‌کنند.
این تفاوت‌ها عبارت‌اند از:
عضو منحصربه‌فرد درون یک گروه
با برقراری ارتباط دوبه‌دو درون یک گروه، افراد به درک بیشتر از سایر اعضای گروه و محدودهی وسیع‌تری نائل خواهند شد، یعنی دیدن مسائل ازنقطه‌نظر سایر افراد. همچنین اغلب در یک موقعیت گروهی، افراد راجع به اینکه چه کسی هستند و نقاط ضعف و قوتشان در مقایسه با سایر اعضای گروه چه هستند، مطلع می‌شوند.
گروهها برای توسعه فردی مهم هستند زیرا می‌توانند از افراد به‌منظور تغییر رفتار و نگرش پشتیبانی به عمل‌آورده و آنها را تشویق نمایند. همچنین برخی از گروهها محیطی را برای بررسی و گفتوگو در مورد مسائل فردی فراهم می‌آورند. یک محیط گروهی می‌تواند این امکان را فراهم کند تا افراد اعتمادبه‌نفس بیشتری کسب کرده و از طریق مشاهده و تمرین مهارت‌های بین فردی، اجتماعی و کاربردی جدیدی را بیاموزند. این مهارت‌ها می‌توانند در یک محیط گروهی توسعه یافته و سپس در موقعیت‌های فردی به‌طور مؤثری به‌کاربرده شوند. عضویت در گروه می‌تواند عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس را بهبود دهد که این امر به‌نوبه‌ی خود خود-انگیزشی و تمایل به یادگیری و توسعه را افزایش می‌دهد.
برای اطلاعات بیشتر مقاله‌های نقش‌های گروهی، بهبود عزت‌نفس، ایجاد اعتمادبه‌نفس، صحبت کردن مؤثر، را مطالعه نمایید.
گروه به‌عنوان یک کل
با توجه به تجربه تعلق داشتن به گروههای مختلف، به‌سرعت مشخص می‌شود که گروهها اغلب از افراد با ویژگی‌ها، نگرش‌ها و ایده‌های بسیار متفاوتی ایجاد می‌شوند. برای اینکه یک گروه به‌خوبی عمل نماید، ارتباط باید ایجاد شود به‌طوری‌که تفاوت‌های فردی بتوانند در جهت منافع گسترده‌تر گروه به کار گرفته شوند. ‘انسجام’ اصطلاحی است که برای توصیف این ارتباط متقابل بین اعضای گروه و احساس قوی تعلق داشتن به گروه در هر یک از اعضا، به کار می‌رود.
انسجام میزان موفقیت گروه است. یک گروه با انسجام بیشتر، نسبت به گروهی با انسجام کمتر، بیشتر احتمال دارد تا اعضای خود را حفظ کند. اعضای گروهی که از انسجام بالایی برخوردار است، به‌احتمال‌زیاد هنگام صحبت کردن در مورد فعالیت‌های گروه به‌جای استفاده از کلمه ‘من’ از کلمه ‘ما’ استفاده خواهند کرد. هرچه گروه منسجم‌تر باشد، روحیه تیمی بیشتر بوده و اعضا همکاری بیشتری با یکدیگر خواهند داشت. در یک گروه با انسجام کمتر اعضا مرتباً در جلسات غیبت می‌کنند، همچنین گروههای فرعی در گروه شکل می‌گیرند و به‌احتمال‌زیاد احساس ناامیدی در گروه موج خواهد زد زیرا احتمالاً اهداف گروه حاصل نمی‌شوند.
مقاله ایجاد انسجام اطلاعات بیشتری در این زمینه در اختیار شما قرار خواهد داد.
کسب مهارت در تشکیل و اداره یک تیم و یا گروه، یکی از المان‌های مهم و تاثیر گذار توسعه فردی بوده و برای صاحبان کسب و کار ضروری است.
سلام
ممنونم از مطلب خوبتون
واقعا کار گروهی تو ایران یه مقدار زیادی دچار ضعفه و ما هم داریم از این ضعف ضربه میخوریم