اهمیت ظاهر شخصی در ارتباط غیر کلامی
ظاهر شخصی بخشی از مهارتهای ارتباط و سخنرانی است که اغلب نادیده گرفته میشود.
هنگامیکه برای یک عده بهصورت عمومی صحبت میکنید، این امکان وجود دارد که نمایندهی یک سازمان و یا فقط نمایندهی خود باشید، اما بههرحال این شما هستید که در معرض دید عموم هستید. این شما هستید که توسط افراد دیگر، گروهها یا شنوندهها دیده میشوید و باید بدانید قبل از اینکه زمانی برای صحبت کردن به دست آورید و شرححالی از خودتان بدهید، بهصورت آگاهانه و یا حتی ناخودآگاه فرضیات مسلمی در مورد شما در ذهن افراد ایجاد میشود.
اولین برداشتها بسیار مهم هستند، این برداشتها میتوانند دربارهی نگرش شما و همچنین طرز لباس پوشیدن شما باشند.
اهمیت تأثیر بصری (دیداری)، حداقل به اهمیت تأثیر کلامی میباشد، مردم بهسرعت بر اساس حالتهای چهرهی شما، لباسی که پوشیدید، میزان آراستگی ظاهری و زبان بدنتان فرضیاتی را راجع به شما در ذهن خود ایجاد میکنند.
حالتهای چهره
میتوانید بهطور اندک، اعمالی را برای تغییر ظاهری چهرهی خود انجام دهید، اما برای حالتهای چهرهی خود میتوانید دست به تغییرات بزرگتری بزنید.
حتی باوجود مشکلات و بحرانهای کوچکی که ممکن است در طول روز برای شما به وجود آمده باشد، باید بدانید که مردم برای دیدن چهرهی عبوس شما به آنجا نیامدهاند.
این وظیفهی شما و سازمانی که نماینده آن هستید میباشد که علیرغم احساس درونی خود، ظاهری آرام، دوستانه و حرفهای داشته باشید. تلاش کنید که لبخند زده و خوشبین باشید.
تصویر شخصی
بازتابی که شما در آینه از خودتان دریافت میکنید، لزوماً مشابه با چهرهی شناختهشدهی شما برای خانواده، دوستان و همکارانتان نیست، چراکه آنها شمارا در طول روز در حالتهایی از قبیل، شگفتزده، در حال استراحت، متمرکز بر یک کار یا در حال گوش دادن به آنها خواهند دید.
چه تعدادی از مردم میتوانند صادقانه اقرار کنند که هنگام نگاه کردن در آینه، حالت چهرهی خود را تغییر نمیدهند؟
بازی در مقابل یک آینه، احتمالاً با بالا بردن یک ابرو، کشیدن چهره یا لبخند زدن، کاملاً طبیعی است. به همین دلیل است که اغلب مردم هنگامیکه یک عکس ‘بد’ از خودشان میبینند احساس خجالتزدگی میکنند.
‘شما’ی حقیقی
ذات انسان به دنبال ایجاد سازش است. همهی مردم رویکرد خود را بسته به افرادی که ملاقات میکنند، تغییر داده و معمولاً چیزی را احساس میکنند که از آنها انتظار میرود. هر شخص زمانی که در محل کار خود و در حال انجاموظیفه است با زمانی که در خانه و بین خانواده و دوستان خود به سر میبرد متفاوت بوده و همینطور دارای نقشهای متفاوتی در زندگی میباشد. شما میتوانید در یک روز، یک شخص با نقشهای متفاوتی چون یک پدر یا مادر، دختر یا پسر، برادر یا خواهر، دوست، مشاور، بیمار، مشتری و خریدار باشید.
این نقشهای متفاوت همگی مستلزم مهارتهای خاص خود در ارتباطات بین فردی بوده و همچنین میتوانند به نیازمندیهای متفاوت نگرش و ظاهر، یعنی تصویر بصری افراد، نیز اشاره کنند. تصویر بیرونی (ظاهر) شما، چیزی است که توسط دنیای اطرافتان دیده میشود، درحالیکه خود حقیقی شما (نه نقشی که ایفا میکنید یا شخصی که دوست دارید باشید) کسی است که با خودش صادق است.
لباس و آراستگی
کدام نوع تصویر بیرونی برای سازمانی که شما معرف آن هستید مناسب است؟
تنها خود شما میتوانید به این سؤال پاسخ دهید. با توجه به ماهیت کار، برخی از سازمانها ترجیح میدهند که کارمندانشان راحتتر و بهطور غیررسمی لباس بپوشند، درحالیکه سایر سازمانها ممکن است انتظار داشته باشند که کارمندان، رسمیتر در محل کار حاضر شوند. بسیار مهم است که بهطور مناسب و مطابق با قوانین مورد انتظار هر سازمان، ظاهر خود را آراسته کنید.
هیچکس از شما انتظار ندارد که خود را آنطور که نیستید نمایان کنید، اما ظاهر شما بازتابی از عزتنفس شما بوده و باید تلاش نمایید تا به بهترین وجه ممکن خود را در اجتماع ظاهر سازید. ممکن است هنگام کار کردن در محل کار خود بهطورمعمول لباس بپوشید، درحالیکه شاید بهتر باشد زمانی که به نمایندگی از سازمان خود در یک جلسه خارج از سازمان شرکت میکنید، لباس رسمیتری بر تن کنید.
آراستگی مناسب و ظاهر مرتب، خواه معمولی و یا رسمی، ارجح میباشد.
زبان بدن
درک زبان بدن یکی از مهمترین جنبههای سخنرانی شخصی است. تصویر انتقالیافته توسط حالت فیزیکی، باید پیامی را که بهطور کلامی در حال تبادل است، پشتیبانی و تقویت نماید. درصورتیکه تصویر بصری بهطور قابلتوجهی از پیامی که بیان میشود متفاوت باشد، اغلب این پیام غیرکلامی است که باور میشود.
روش نشستن یا ایستادن شما، اشارات، حرکات و رفتارتان و همچنین حالتهای چهرهتان چیزهای زیادی را راجع به شما و احساسی که در هرلحظه از به کار بردن کلمات دارید، روشن میسازند. هنگامیکه افراد عصبی یا ناراحت هستند، عادتهای بدرفتاری آنها بیشتر آشکار میشود.
آگاهی از زبان بدن خود، اینکه تحتفشار چگونه رفتار خواهید کرد، چه علامتهایی را بهصورت ناآگاهانه ارسال خواهید کرد، چگونه عصبانیت و استرس بهصورت فیزیکی شمارا تحت تأثیر قرار خواهد داد، میتوانند به شما در درک چگونگی برخورد با دیگران کمک کنند. همچنین میتوانند شرح دهند که چگونه برخی از مواقع میتواند ادراک نادرست و سردرگمی اتفاق بیافتد.
کار بر روی زبان بدن راهی برای بهبود ارائهی شخصی است. برای مثال، هنگامیکه بر روی موضوعی نسبتاً سخت تمرکز دارید و درواقع اصلاً نگران نبوده بلکه تنها آن موضوع، شمارا سخت به خود مشغول کرده است، حالت شما ممکن است آشفته به نظر برسد. این بدان معنا نیست که باید تمام مدت یک لبخند ثابت بر روی صورت خود بنشانید، بلکه تنها باید آگاه باشید که زمانی که ذهن شما در جای دیگری درگیر است، حالت فیزیکی شما ممکن است یک سری علامتهایی را ارسال کند.
زبان بدن همچنین میتواند بهعنوان نقابی برای انتقال احساسات متضاد استفاده شود. تابهحال چند بار وقتیکه لغتی را متوجه نشدید با قاطعیت سر خود را به نشانهی فهمیدن، تکان دادید، زمانی که از درون ناراحت بودید، لبخند زدید و در انتهای یک سخنرانی که نزدیک بوده خوابتان ببرد با شور و اشتیاق دست زدید؟ در چنین مواقعی شما در حال ریاکاری و تظاهر نبودید، بلکه با استفاده از زبان بدن به روشی مثبت سعی در ارائهی رفتارهای مناسب داشتید.
اشارات و حرکات ما بخشی از شخصیت و چگونگی ابراز وجود ما هستند. حرکات دست و بازو میتوانند بر اهمیت موضوع تأکید کرده، به توضیح ما کمک کنند و شور و اشتیاق ما را انتقال دهند. زمانی که این حرکات بهطور مرتب تکرار شوند به علامتهای منفی تبدیلشده و برای مشاهدهکننده آزاردهنده خواهند شد. شنوندهها میتوانند با مشاهدهی کسی که بهطور دائم با موهای خود بازی میکند یا با خودکار بر روی میز ضربه میزند، از موضوع اصلی منحرفشده و درنتیجه دیگر به صحبتهای گوینده گوش ندهند. این علامتهای منفی میتوانند فرآیند ارتباط را مختل کنند.
زبان بدن مثبت و منفی
زبان بدن مثبت شامل:
- حفظ تماس چشمی با شخصی که با او در حال صحبت هستید.
- لبخند زدن (در صورت لزوم) اما خصوصاً در هنگام سلام یا خوشآمد گویی و در پایان مکالمه.
- صاف نشستن بر روی صندلی، کمی به سمت جلو مایل بودن (این حالت به این نکته اشاره دارد که در حال توجه هستید).
- تکان دادن سر در موافقتها.
- محکم دست دادن.
- نشان دادن یک ظاهر آرام.
- علاقهمند به نظر رسیدن.
زبان بدن منفی شامل:
- عدم نگاه کردن به شخصی که صحبت میکند.
- ضربه زدن با پا، انگشتان و غیره.
- خود را به عقب و جلو تاب دادن
- خاراندن
- دائماً صاف کردن گلو.
- بازی کردن با موها، لالهی گوش، جواهرات، کت، عینک و غیره.
- بازی با ناخنها.
- خمیازه کشیدن.
- دائماً به ساعت نگاه کردن.
- خیلی نزدیک به دیگران ایستادن.
- عدم توجه به فردی که در حال صحبت کردن است.
در پایان خاطر نشان میکنیم که کسب مهارت در مدیریت ظاهر شخصی در ارتباط غیر کلامی تاثیر زیادی در موفقیت شما در ارتباط و به ویژه سخنرانی و ارائه برای یک جمع داشته و از المانهای مهم توسعه فردی در مجموعه مهارتهای ارتباطی است.