توسعه فردی – بهبود فردی آموزش مهارت‌های بهبود و توسعه فردی
کار تیمی موثر یعنی چه؟
مقاله ایجاد رابطه را نیز مطالعه نمایید.
بخش مربوط به کار در گروه‌ها و تیم‌ها که با سؤال گروه چیست؟ شروع می‌شود، گروه را تعریف کرده و برخی از مسائل و چالش‌های کار در گروه را شرح می‌دهد. این بخش چرخه حیات گروه و چگونگی تغییر گروه در طول زمان را توضیح می‌دهد.
این مقاله در ادامه موضوعات قبلی بوده و برخی از مهارت‌های خاص که برای کار در گروه یا تیم به آن نیاز دارید را مشخص می‌کند.
گروه‌های مؤثر
مقاله نقشهای گروه شرح می‌دهد که تعدادی نقش وجود دارند که هر فردی می‌تواند در یک تیم بر عهده بگیرد.
به‌طور خلاصه این نقش‌ها عبارت‌اند از:
نقشهای تیمی بلبین
- شکل‌دهنده – کار را به جلو هدایت کرده و اقدامات را انجام می‌دهد، همچنین ایدهی واضحی از جهت هدف موردنظر دارد؛
- اجراکننده – این نقش نیز اقدامات را انجام می‌دهد، درواقع به دنبال راه‌هایی برای تبدیل گفتار به عمل و ایجاد فعالیت عملی است؛
- تکمیل‌کننده – بر تکمیل وظایف و به اتمام رساندن اهداف تمرکز دارد.
- هماهنگ‌کننده – مدیریت پویایی و رفتار گروه را اغلب در نقش رهبری گروه بر عهده دارد؛
- کارمند تیم – با پشتیبانی از روابط شخصی به تیم کمک می‌کند تا به‌طور مؤثر کار کند.
- محقق منابع – جمع‌آوری منابع و اطلاعات خارجی برای کمک به تیم؛
- ایده گر – ایده‌ها و راه‌حل‌های خلاقانه ایجاد می‌کند، البته همهی آن‌ها عملی نیستند؛
- ناظر ارزیاب – ماهر در ارزیابی منتقدانه از ایده‌ها و پیشنهادها و تصمیم‌گیری‌ها؛
- متخصص – دانش تخصصی را وارد گروه می‌کند، البته همیشه برای عملکرد مؤثر الزامی نیست.
تحقیقات نشان می‌دهند که گروه‌های مؤثر دارای افرادی هستند که می‌توانند هر یک از این نه نقش کلیدی را بر عهده بگیرند. این بدان معنا نیست که یک تیم باید شامل نه نفر باشد، زیرا اکثر افراد در یک‌زمان می‌توانند دو یا حتی سه نقش را عهدهدار شوند.
بااین‌وجود تیم‌هایی که نمی‌توانند به‌طور مؤثر کار کنند، معمولاً فاقد یک یا چند مورد از نه نقش کلیدی هستند.
نقشهای تیمی فرآیندی در مقابل نقشهای تیمی وظیفه‌ای
نقشهای تیمی بلبین را می‌توان به دو بخش وظیفه‌ای و فرایندی تقسیم کرد.
- نقشهای وظیفه‌ای بر روی “چه چیزی” تمرکز دارند: یعنی بر کار فعلی و انجام آن. نقشهای تیمی مبتنی بر وظیفه عبارت‌اند از: شکل‌دهنده، اجراکننده، تکمیل‌کننده، ارزیاب ناظر، ایده گر و متخصص.
- نقشهای فرآیندی بر “چگونگی” و بخصوص افراد موجود در گروه تمرکز دارند. هماهنگ‌کننده، محقق منابع و کارمند تیم جزء این گروه هستند.
کارآمدترین کارکنان تیم آن‌هایی هستند که می‌توانند ببینند چه مهارت‌هایی در داخل گروه وجود دارد و از مهارت‌های خود برای پر کردن هرگونه خلأ موجود در مهارت‌ها استفاده میکنند. افراد تمایل دارند به‌جای تمرکز بر ترکیب دو نوع نقش وظیفه‌ای و فرآیندی، تنها بر یکی از این دو تمرکز داشته باشند.
البته یادگیری تمرکز بر هردو نوع نقش کاملاً امکانپذیر است و باعث می‌شود که به یک عضو بسیار مؤثر در تیم تبدیل شوید.
مهارت‌های اصلی مبتنی بر وظیفه
مهارت‌های لازم برای نقشهای تیمی مبتنی بر وظیفه عبارت‌اند از:
مهارت سازماندهی و برنامه‌ریزی
سازماندهی برای به انجام رساندن وظایف ضروری است.
اگر نمی‌دانید چه زمانی کدام کار باید انجام شود، انجام کار تا مهلت مقرر دشوار خواهد بود. شکل‌دهنده‌ها، اجراکننده‌ها و تکمیل‌کننده‌ها همگی دارای مهارت‌های سازماندهی خوبی هستند و معمولاً می‌توانند از سیستم‌های قوی برای مدیریت پروژه‌ها استفاده کنند.
برخی از افراد به‌طور طبیعی سازمان‌یافته‌تر از دیگران هستند. اگر در این زمینه مشکل دارید، نگاهی به مقالات مهارت‌های سازماندهی و مدیریت زمان بیندازید. برای پروژه‌های بزرگ‌تر، به مقالات مدیریت پروژه، برنامه‌ریزی پروژه و برنامه‌ریزی عملیاتی رجوع کنید.
تصمیم‌گیری
توانایی تصمیم‌گیری برای پیشبرد کارها بسیار مهم است.
اگرچه ممکن است صرف زمان برای جمع‌آوری اطلاعات و اطمینان از صحت تصمیم‌گیری مهم باشد، اما ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که هر تصمیمی که بگیرید بهتر از تصمیم نگرفتن باشد.
تصمیم‌گیری گروهی اغلب نیازمند مصالحه و گاهی اوقات رها کردن دیدگاه خود به نفع تصمیم مشترک گروه است.
شکل‌دهنده‌ها و ارزیاب‌ها هر دو تصمیم‌گیرندگان خوبی هستند.
بااین‌حال، شکل‌دهنده‌ها تمایل دارند که سریعاً تصمیم گرفته و سپس برای مصالحه تلاش کنند.
ارزیاب‌ها تمایل دارند تصمیم درست را بر اساس شواهد موجود بگیرند و در صورت کمبود شواهد ممکن است تصمیم‌گیری کندی داشته باشند.
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه، مقاله مهارت‌های تصمیم‌گیری را مشاهده کنید.
حل مسئله
افراد وظیفه محور اغلب در حل مسئله مهارت دارند، به‌خصوص اگر مشکل مربوط به وظیفه باشد.
ایده گرها به دنبال ایده‌های نوآورانه برای حل مشکل هستند و اجراکننده‌ها ایده‌ها را به اقدامات عملی تبدیل میکنند.
شکل‌دهنده‌ها چشمانداز و طرح کلی را مشاهده میکنند و اطمینان حاصل میکنند که راه‌حل مشکل منجر به تغییر جهت از هدف نمی‌شود.
برای اطلاعات بیشتر در مورد مهارت‌های حل مسئله، به مقاله حل مسئله مراجعه کنید.
مهارت‌های کلیدی تیمی مبتنی بر فرآیند
مهارت‌های مبتنی بر فرآیند بر روی افراد و ایجاد ارتباط درون‌گروهی که منجر به کار منسجم و مؤثر می‌شود، تمرکز دارند. کسانی که نقشهای گروهی مبتنی بر فرآیند را بر عهده می‌گیرند، دارای مهارت‌های بین فردی بسیار خوب و به‌ویژه دارای مهارت‌های زیر هستند:
مهارت‌های ارتباطی
هماهنگ‌کنندگان خوب، کارکنان تیمی و محققان منابع در ارتباطات کلامی، گوش دادن و سؤال کردن ماهر هستند. آن‌ها تلاش میکنند که اعضای گروه به‌خوبی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و همچنین کمک میکنند تا اطمینان حاصل شود که بین اعضای تیم هیچ سوءتفاهم یا مشکلات پنهانی وجود ندارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد توسعهی این مهارت‌ها، به مقاله بهبود مهارت‌های ارتباطی مراجعه کنید.
توانایی ایجاد رابطه
این افراد همچنین در ایجاد حس هماهنگی درون‌گروهی مهارت دارند. آن‌ها به ایجاد ارتباط با دیگران کمک میکنند و یک تیم منسجم ایجاد میکنند.
مهارت‌های نفوذ و ترغیب
یکی از موضوعات اصلی در مهارت‌های فرآیندی، متقاعدسازی و نفوذ است. برای مثال، اگر گروه بخواهد به تصمیمی مشترک برسد، ممکن است لازم باشد که برخی اعضا نسبت به مزایای یک سری از اقدامات متقاعد شوند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد و مشاهده نمونه‌ای از تأثیرگذاری در یک موقعیت گروهی، به مقاله مهارت‌های نفوذ و ترغیب رجوع کنید.
مهارت‌های تسهیل
هدف مدیریت فرایند اساساً تسهیل آن و یا به عبارتی ساده‌تر کردن آن است؛ بنابراین، مهارت‌های تسهیل سازی خوب در کار گروهی بسیار حیاتی هستند، هرچند اغلب مردم به‌اشتباه تصور میکنند که این مهارت‌ها تنها برای مدیریت کارگاه‌ها مهم هستند.
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه، به مقاله مهارت‌های تسهیل مراجعه کنید.
مهارت‌های بازخورد
ارائه و دریافت بازخورد به‌طور مناسب در کار تیمی ضروری است. توانایی ارائه بازخورد روشن و مؤثر به دیگران برای حفظ روند کار گروهی و برنامه‌ریزی بسیار حیاتی است. این امر همچنین کمک می‌کند که رفتار دیگران موجب رنجش یا خشم شما نشود. همچنین به این معنی است که شما باید بتوانید به‌راحتی بازخورد دریافت کنید و سپس با آرامش به آن عمل کنید.
برای اطلاعات بیشتر به مقاله ارائه و دریافت بازخورد مراجعه کنید.
مهارت‌های ریاست در جلسات
کار گروهی اغلب شامل جلسات می‌شود، چه جلسات تیمی کوچک و چه جلسات رسمی و بزرگ‌تر. هماهنگ‌کنندگان ماهر اغلب مهارت‌های بسیار پیشرفته‌ای در امر ریاست جلسات دارند و از این مهارت‌ها در گروه‌های کوچک و بزرگ به‌طور یکسان استفاده میکنند.
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه، مقاله برگزاری یک جلسه را مطالعه کنید.
حل تضاد
درنهایت، باید بدانید که ممکن است شرایطی پیش آید که نیاز باشد با افراد و یا شرایط دشوار روبرو شده و یا حتی به حل تضاد بپردازید.
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه، مقالات رفتار گروهی دشوار، حل تضاد و برقراری ارتباط در شرایط دشوار را مطالعه کنید.
و درنهایت…
… مهم است که به یاد داشته باشید اساس تمام کارهای تیمی، کار با دیگران است.
درصورتی‌که مهارت‌های بین فردی خوبی داشته باشید و به‌راحتی پذیرای بازخورد و درنتیجه بهبود رفتار خود باشید، بنابراین تبدیل به فردی مناسب برای کار درون تیم خواهید شد. به همین سادگی!
فراموش نکنید که مهارت در کار تیمی موثر، یکی از المان‌های بسیار مهم توسعه فردی بوده و برای تمامی کسانی که به دنبال موفقیت در شغل و حرفه خود هستند ضروری است.