در این صفحه چند ترفند و تکنیک ساده را برای افزایش مهارتهای رفتار قاطع و کمک به سایرین برای ابراز خودشان به روشی بهتر معرفی میکنیم.
قاطع بودن میتواند به ما کمک کند تا احساس بهتری نسبت به خودمان داشته باشیم و عزت نفس و اعتماد به نفسمان را افزایش دهیم.
گاهی نوع واکنشمان به سایرین باعث میشود که احساس پوچی، ضعف یا گناه کنیم. اینها علایم رفتار منفعلانه است. زمانی که در حال صحبت با سایرین هستیم عصبانی میشویم که این خود نشانهٔ رفتار خشونت آمیز است.
در این قسمت روشهایی مطرح میشود که میتوانند از برخورد خشونت آمیز و منفعلانه جلوگیری کرده و روابط قاطعانه را جایگزین آنها کنند و در نهایت تعاملات مثبت میان فردی را به دنبال داشته باشد.
وقتی تکنیکهای قاطعیت را اجرا میکنید باید قاطعیت و اهمیت آنرا در روند برقراری رابطه درنظر داشته باشید.
قاطع بودن برابر با خشن بودن نیست بلکه به معنی دفاع از باورهایتان است.
قاطعیت بیان تفکرات، عواطف، باورها و نظرات به صورت صادقانه و متناسب است. از آنجایی که قاطعیت باید در سایرین تشویق شود لازم است بخاطر داشته باشید که ما همیشه به تفکرات، احساسات، نظرات و باورهای سایر افراد احترام میگذاریم.
قاطعیت به افراد این امکان را میدهد تا حقوق شخصیشان را بدون صرف نظر کردن از حقوق سایرین مطرح کنند. قاطعیت واکنشی متعادل نه مثبت و نه منفی است که در آن اعتماد به نفس نقش مهمی را ایفا میکند. فرد قاطع نسبت به همه واکنش یکسانی دارد و سعی میکند که خواستهها، افکار و احساساتش را آزادانه مطرح کند.
تکنیکهای کلی قاطعیت
دو تکنیک مهم که به قاطعیت بیشتر کمک میکنند، تکنیک مه پاشی و رکورد گیری هستند.
روش مه پاشی
مه پاشی در صورتی که افراد رفتار سلطه گرایانه یا خشونت آمیز داشته باشند، مفید خواهد بود. در عوض بحث کردن، اهداف را مه پاشی کنید تا واکنش حداقل و آرامی را دریافت کنید میتوانید از عباراتی استفاده کنید که آرام کننده هستند نه دفاعی در همین حال با خواستههایشان موافقت نکنید.
مه پاشی شامل موافقت با هر حقیقتی میشود که ممکن است در عبارات وجود داشته باشد. پاسخ گویی دفاعی یا استدلالی تا طرف مقابل را متوقف سازد و نتواند به تأثیر موردنظرش برسد. وقتی که از حرارت جو کاسته شد، میتواند بهتر در مورد مسائل صحبت کرد. برای این روش نام مه پاشی انتخاب شده زیرا افراد در مقابل مباحثی که با آنها انجام میشود، مانند دیواری از مه عمل میکنند.
مثالی از این موقعیت
ساعت چند تماس گرفتید؟ تقریباً نیم ساعت دیر کردید، گفته بودم که همیشه مرا در جریان بگذارید.
پاسخ مه پاشی:
بله از آن چیزی که انتظارش را داشتم دیرتر کردم و میدانم که باعث رنجش شما شدم.
رنجش؟ معلوم است که آزرده شدهام، مدتهاست که منتظرم. لازم است که کمی بیشتر به سایرین فکر کنید.
پاسخ مه پاش:
بله می دانم که تقریباً نیم ساعت منتظر بودید.
خب حالا چرا دیر کردید؟
روش رکورد گیری
روش رکورد گیری از مهارت حفظ آرامش استفاده میکند. در این روش بدون اینکه صدایتان را بالا ببرید، عصبانی شوید، آزرده شوید یا درگیر مسائل حاشیهای شوید، خواستههایتان را بارها و بارها تکرار میکنید.
مثالی از این موقعیت
فرض کنید که در حال پس دادن جنس معیوب به صاحب مغازه هستید. مکالمه بدین شکل خواهد بود.
من این کفشها را هفتهٔ پیش خریدم و پاشنهاش در رفته است. میخواهم آنها را پس بدهم.
به نظر میرسد زیاد پوشیده شدهاند. این کفشها برای مراسم خاص ساخته شدهاند.
پاسخی با واکنش رکورد گیری:
من فقط یک هفته آنها را پوشیدم و آنها خراب شدند. لطفاً پول مرا پس بدهید.
نمیتوانید وقتی آنها را پوشیدهاید از من بخواهید که پولتان را پس بدهم.
پاسخی با واکنش رکورد گیری:
پاشنهها فقط بعد از یک هفته درآمدند و من پولم را میخواهم لطفاً
و به همین ترتیب ادامه دهید ….
تکرار مداوم یک درخواست باعث میشود که بحث به حاشیه کشیده نشود. فقط باید آرام باشید و در مورد خواستهتان آشکارا صحبت کنید و تسلیم نشوید.
در نهایت اگر نتیجهٔ نهایی رضایت بخش بود، مصالحه را بپذیرید.
اطلاعات مفیدی در قسمت: چگونه به درستی شکایت کنیم؟ وجود دارد.
پرس و جوی مثبت و منفی
پرس و جوی مثبت
پرس و جوی مثبت روشی برای پرداختن به نظرات مثبت مانند تعریف و تمجید است.
افراد اغلب در پاسخ دادن به تعریف و تمجید دچار مشکل میشوند، به ویژه آنهایی که عزت نفس کمی دارند زیرا احساس ناکارآمدی میکنند و به نظرشان نظرات مثبت مناسب آنها نیست. در صورتی که فردی واقعاً مستحق بازخورد مثبت باشد باید آنرا به او منتقل کرد و در عین حال در صورت دریافت بازخورد مثبت واکنش مناسبی نشان داد.
جستار مثبت برای پی بردن به جزئیات بیشتر در مورد تعریف یا تمجید بکار میرود.
مثالی از این موقعیت
ارسال کننده:
امشب غذای فوق العاده ای پختی، خیلی خوشمزه بود.
دریافت کننده:
ممنون. آره خوب بود. بیشترین چیزی که در آن دوست داشتی چه بود؟
این پاسخ متفاوت از پاسخ منفعلانه است که میتوانست چنین باشد:
زحمت زیادی نداشت یا از روی راهنمای پخت آماده کردم.
پرس و جوی منفی
عکس پرس و جوی مثبت پرس و جوی منفی است. پرس و جوی منفی روشی برای پاسخ دادن به ارتباطات منفیتر مانند دریافت انتقاد است.
پذیرش انتقاد میتواند مشکل باشد، بخاطر داشته باشید که هر گونه انتقادی که دریافت میکنید فقط نظر یک شخص دیگر است. به صفحهٔ رویارویی با انتقاد برای کسب اطلاعات بیشتر مراجعه کنید.
در پرس و جوی منفی سعی میشود تا نظرات انتقادی بیشتر بررسی شود و جایگزین خوبی برای واکنشهای خشونت آمیز یا همراه با عصبانیت نسبت به انتقاد بکار رود.
مثالی از این شرایط
ارسال کننده:
این غذا غیرقابل خوردن بود. یادم نمیآید آخرین باری که چیزی به این بدمزگی خوردم کی بود.
دریافت کننده:
خیلی خوب نبود، به نظرت بدترین قسمتش کجا بود؟
این پاسخ متفاوت از پاسخ همراه با عصبانیت است:
چطور جرات میکنی، تمام بعداظهر را صرف پختنش کردم یا این آخرین باری بود که برایت غذا پختم.
یادبگیرید که به واکنشهایتان فکر کنید و نحوهٔ ارتباطتان را با سایرین برنامه ریزی کنید.
با استفاده از تکنیکهای طراحی شده برای قاطعیت بیشتر میتوانید ارتباطات بهتر و مثبتی را ایجاد کنید.
لازم به ذکر است که کسب مهارت در ابراز رفتار قاطعانه در جلوگیری از ضایع شدن حق شما بسیار موثر بوده و در بهبود فردی و توسعه فردی شما نقش مهمی ایفا میکند.