اهمیت مهارت مقاومت در برابر همکار
مقاله میانجیگری دوستانه را نیز مطالعه نمایید.
مهارتهای مقاومت دوستانه مهارتهایی هستند که برای مقاومت در برابر فشار دوستانه موردنیازند، یعنی فشاری که از طرف دوستانتان و نگرانیهایی که در مورد قضاوت آنها نسبت به خود دارید به شما وارد میشود.
مقاومت دوستانه اصطلاحی است که اغلب در مورد افراد جوان، بهویژه نوجوانان مورداستفاده قرار میگیرد، اما برای بزرگسالان نیز کاربرد است.
فشار دوستانه میتواند آشکار باشد، برای مثال، هنگامیکه شخصی از شما میخواهد کاری را انجام دهید که احساس میکنید درست نیست.
مقاومت میتواند دشوار باشد، زیرا اغلب رفتار کردن مانند اکثریت، سادهتر است.
فشار دوستانه همچنین میتواند پنهانی باشد که اغلب مقاومت در برابر این نوع فشار سختتر است، زیرابه طرز فکر بقیه نسبت به شما برمیگردد. پرسیدن این سؤال از خود که ‘مردم چه فکر میکنند؟’ نسبتاً بیضرر به نظر میرسد اما اگر اجازه دهید در زندگیتان به یک قانون تبدیل شود، در حفظ عزتنفس خود دچار مشکل خواهید شد.
پشیمانی؟ چندتایی داشتم …
برانی وبر، یک پرستار استرالیایی، سالهای زیادی را به مراقبت از بیمارانی که روزهای آخر عمر خود را میگذراندند، پرداخت. او متوجه شد افرادی که در حال مرگ هستند اغلب در مورد زندگی خود صریح هستند، بهویژه در مورد کارهایی که اگر فرصت داشتند آنها را بهطور متفاوتتری نسبت به گذشته انجام میدادند.
هنگامیکه او در مورد چیزهایی که افراد بیشتر از همه در موردش پشیمان بودند میپرسید، در بین آنها موضوعات خاصی بیشتر به چشم میخورد.
شایعترین پشیمانی این بود که مردم آرزو میکردند کاش آنطور که خودشان میخواستند زندگی میکردند و برای برآورده کردن انتظارات دیگران تلاش نمیکردند.
همهی آنها آرزو داشتند که کاش در مورد «آنچه دیگران فکر میکنند» ابراز نگرانی نمیکردند و آنطور که خودشان دوست داشتند زندگی میکردند.
یک تعریف از فشار دوستانه
فشار دوستانه معمولاً از طرف افرادی است که در اطراف شما هستند.
در محیط کار این افراد، همکاران شما، در مدرسه یا دانشگاه همکلاسی و در خارج از محل کار یا دانشگاه، دوستان و آشنایان شما و حتی خانواده شما هستند.
فشار، احساسی است که شما را وادار به گرفتن یک تصمیم میکند.
بنابراین، فشار دوستانه از طرف اطرافیان، شما را به سمت یک تصمیم درست یا غلط، سوق میدهد. این فشار میتواند از طرف افراد همسطح شما و یا از سمت کسانی باشد که به نظر میرسد در زندگی شما الگو هستند: خواهر و برادر بزرگتر، دانش آموزان و یا همکاران ارشد و یا حتی پدر و مادر.
معضل تنها هنگامی به وجود میآید که فشار دوستانه ما را به سمت گرفتن تصمیمی که احساس میکنیم اشتباه است سوق میدهد.
در این شرایط، مهم است که قادر به مقاومت باشیم.
فشار پنهان و آشکار
تمایز زیادی بین فشار مخفی و آشکار وجود دارد.
فشار آشکار یا گفتاری
زمانی که کسی از شما میخواهد چیزی را که احساس میکنید یا میدانید اشتباه است، انجام دهید. نمونههایی از این فشار وقتی است که کسی از شما میخواهد مواد مخدر غیرقانونی مصرف کنید.
فشار مخفیانه یا ناگفتنی
زمانی که احساس میکنید به خاطر تصمیم خاصی که میگیرید ممکن است مورد قضاوت واقع شوید. نمونههایی از این مورد عبارتاند از:
- زمانی که احساس میکنید باید لباسهای خاص و گرانی خریداری کنید تا دوستانتان نگاه تحقیرآمیزی به شما نداشته باشند.
- زمانی که احساس میکنید باید برای صرف میانوعده بیرون بروید، درحالیکه شریک زندگی شما کل روز در خانه با دو فرزند کوچک منتظر شما بوده است.
- زمانی که احساس میکنید باید یک رشته تحصیلی یا شغل خاصی را انتخاب کنید تا والدینتان خوشحال شوند.
فشار مخفی ممکن است از سوی دوستان شما یا افرادی که در زندگی الگوی شما هستند، اعمال شود.
مقاومت در برابر فشار مخفی سختتر است، زیرا خودتان فشار را روی خودتان قرار میدهید. ممکن است چنین فشاری تنها درون ذهن شما وجود داشته باشد.
مهارتهای مقاومت دوستانه
مردم بهسختی میتوانند در مقابل فشار دوستانه مقاومت کنند، زیرا میترسند دوستان خود را از دست بدهند، تنها بمانند و یا حتی بقیه را از حمایت خود ناامید کنند. اما مشکل دیگر این است که نمیدانند چگونه از این وضعیت رهایی یابند.
تعدادی از مهارتهای مربوط به مقاومت دوستانه عبارتاند از:
-
تشخیص تصمیم ‘درست’
گاهی اوقات این کار آسان است زیرا تصمیم اشتباه ممکن است راجع به یک موضوع غیرقانونی باشد. اما اغلب اوقات تشخیص تصمیم درست بسیار دشوار است. در این صورت ممکن است مطالعه مقالات زندگی اخلاقی و نیکی که نحوه استفاده از قطبنمای اخلاقی را آموزش میدهند، مفید باشد. این مقالات اطلاعات بیشتری را برای درک موارد ‘درست’ در اختیار شما قرار خواهند داد.
باید تأکید کنیم که ممکن است ‘درست’ و ‘غلط’ مطلقی وجود نداشته باشد. مهم این است که چه چیزی برای شما درست است.
-
ارزیابی نظرات خودتان
تشخیص تصمیم ‘درست’ تنها بخشی از پاسخ است. سپس باید به خودتان باور داشته باشید تا بتوانید نظر خود را بالاتر از نظر اطرافیانتان قرار دهید. بهعبارتدیگر، باید اعتمادبهنفس بالایی داشته باشید. بهطوریکه بدانید نظراتتان بهخوبی عقاید دیگران هستند.
مقالات بهبود عزتنفس و ایجاد اعتمادبهنفس میتوانند در این زمینه مفید باشند. مقاله قابلیت اعتماد و درستکاری نیز مثال مفیدی در مورد ایستادگی برای چیزی که به آن باور دارید و ارزش قائل شدن برای نظرات خودتان، ارائه میدهد.
-
بیان نظرات خود با قاطعیت
گام سوم بیان قاطعانه نظرات خودتان است. البته نباید در این زمینه حالت تهاجمی داشته باشید: باید آرام و با اعتمادبهنفس باشید و موضع خود را مشخص کنید. داشتن حالتی تهاجمی تنها باعث عصبانیت دیگران خواهد شد که به وضعیت شما کمکی نخواهد کرد.
بهعنوانمثال، پاسخ قاطعانه به جمله ‘بیا بریم بیرون و غیبت کنیم’ میتواند به این شکل باشد:
“نه متشکرم، واقعاً نمیخواهم این کار را انجام دهم.”
انواع دیگر رفتارهایی که در اینجا مفید نیستند عبارتاند از:
- رفتار منفعلانه که در آن شما میخواهید تصمیم بگیرید، اما شهامت آن را ندارید، مثلاً گفتن “اممم” و “ااااا” در جواب؛
- رفتار اجتنابی که در آن سعی میکنید بحث را منحرف کنید؛ و
- رفتار هوشمندانه که سعی میکنید فواید افکار و نظرات خود را به دیگران توضیح دهید، برای مثال، “نه نباید این کار را انجام دهی، این کار برای شما خوب نیست”.
رفتار قاطعانه شامل صاف ایستادن، ایجاد تماس چشمی و بیان واضح و روشن موضع خود است. احساس شرمندگی نداشته باشید، بهسادگی احساس خود را بیان کنید.
-
شفافسازی و پرسش
این روش بهویژه برای فشار مخفی، میتواند مفید باشد. زیرابه شما کمک میکند تا بفهمید که آیا فشار واقعاً وجود دارد یا اینکه فقط تصور شما از وضعیت اینگونه است.
بهعنوانمثال، ممکن است احساس کنید که والدین شما میخواهند شما به دنبال یک حرفه خاص بروید، اما این ممکن است واقعیت نداشته باشد. شاید هدف آنها تشویق و کمک به شما در مسیری است که گمان میکنند به آن علاقه دارید. از آنها بخواهید تا موضع خود را برای شما مشخص کنند. همین کار در مورد دوستان شما نیز مفید خواهد بود.
درنهایت…
حتی اگر احساس میکنید که نظر شما درست است، مقاومت در برابر فشار آشکار یا مخفی دیگران آسان نیست.
درنهایت، باید بتوانید با خودتان راحت باشد. باید کاری را انجام دهید که فکر میکنید برای شما مناسب است.
کسب مهارت در مقاومت در برابر همکار و نه گفتن به فشارهای دوستانه، یکی از المانهای مهم توسعه فردی به ویژه برای جوانان و افراد تازه کار به شمار می رود.