خشم چیست؟
عصبانیت حالت عاطفی طبیعی و گاهی ناخواسته و غیرارادی است که هر کسی گاهی آنرا تجربه میکند.
متخصصان عصبانیت آنرا احساسی میدانند که طبیعی و ابتدایی است و در جهت بقا و مراقبت از شما در مقابل اشتباهات ایجاد میشود.
عصبانیت ملایم در نتیجه خستگی، استرس یا آزردگی ایجاد میشود، درواقع اگر نیازهای اصلی انسانی ما برآورده نشود، احساس آزردگی خواهیم کرد (غذا، سرپناه، نیاز جنسی، خواب و غیره).
ممکن است وقتی که به ناکامی، انتقاد یا تهدید واکنش نشان میدهیم، عصبانی شویم و این الزاماً واکنش بد یا نامناسب نیست.
باورها، نظرات و اقدمات سایرین میتواند ما را آزرده کند و از اینرو عصبانیت بر روی تواناییمان برای برقراری رابطه تأثیر میگذارد و ما کارهای غیرمنطقی و گاه ناعادلانه انجام میدهم.
غیرمنطقی شدن باعث خواهد شد که اطرافیان ما احساس خطر کنند یا عصبانی شوند و در ادامه همهٔ اینها موانعی برای برقراری رابطهٔ مؤثر شود.
عصبانیت میتواند واکنش ثانویه نسبت به ناراحتی، ترس، تهدید یا تنهایی باشد.
بهتر است که بدانیم چرا گاهی احساس عصبانیت میکنیم، اینگونه ریشهٔ اصلی مشخص میشود و مشکلات حل خواهد شد.
با این حال عصبانیت فقط حالت فکری نیست. عصبانیت میتواند تغییرات جسمانی مانند افزایش ضربان قلب، فشار خون و ترشح هورمونهایی مانند آدرنالین را به دنبال داشته باشد و ما را برای جنگ یا گریز آماده کند. با توجه به تاثیرات جسمانی ذکر شده، عصبانیت طولانی مدت برای سلامتی مضر است.
عصبانیت چگونه ابزار میشود؟
عصبانیت را میتوان به روشهای مختلف ابراز کرد، انواع مختلف عصبانیت بر روی افراد تأثیر متفاوتی دارند و میتوانند فعالیتها و علایم گوناگونی را به دنبال داشته باشند. معمولترین علایم عصبانیت کلامی و غیرکلامی هستند.
از گفتهها و نحوهٔ صحبت کردن شخص یا تن صدایش میتوان فهمید که عصبانی است. عصبانیت از طریق حرکات بدن و علایم غیرکلامی هم قابل تشخیص است: تلاش برای بزرگتر دیده شدن، خیره شدن، مشت کردن دستها و اخم کردن. بعضی افراد در پنهان کردن عصبانیت خود بسیار خوب هستند و به راحتی نمیتوان علایم جسمانی آنها را شناسایی کرد. با این حال حملهٔ جسمانی واقعی بدون علایم به ندرت رخ میدهد.
چه چیزی مردم را عصبانی میکند؟
در ابتدای کا عصبانیت ممکن است روشی برای کمک به حفاظت از جان خود یا اعضای خانواده، دفاع از امتیازات، مراقبت در برابر کاهش غذا یا سایر داراییها یا واکنشی به تهدیدهای خارجی باشد.
دلایل دیگر بسیار متنوع هستند، گاهی منطقی و گاهی غیرمنطقی. عصبانیت غیرمنطقی بدین معنی است که شما در مدیریت عصبانیت یا حتی پذیرش اینکه عصبانی هستید، مشکل دارید. به صفحهٔ مدیریت خشم مراجعه کنید تا از روشهای درک و مدیریت خشم آگاهی یابید.
بعضی عوامل تشدید کنندهٔ عصبانیت:
- ناراحتی، از دست دادن یکی از اعضای خانواده، دوستان یا نزدیکان
- گستاخی، مهارتهای ضعیف بین فردی یا خدمات ضعیف (مهارتهای بینفردی و مهارتهای خدمت رسانی به مشتریان را ببینید)
- خستگی، زیرا افراد کم طاقت میشوند و وقتی خستهاند سریعاً واکنش نشان میدهند
- گرسنگی
- بی عدالتی برای مثال خیانت، زورگویی، تمسخر یا تحقیر شدن، یا اینکه به شما بگویند خودتان یا یکی از عزیزانتان مبتلا به بیماری حادی هستید
- ناکامی در روابط جنسی
- مشکلات مالی و استرس مرتبط با بدهیها
- بعضی انواع استرس، زمان بندیهای طاقت فرسا و چیزهایی که تحت کنترل ما نیستند مانند گیر کردن در ترافیک (استرس چیست؟ و جلوگیری از استرس)
- احساس شکست یا ناامیدی
- عصبانی شدن در نتیجهٔ مصرف مواد مخدر یا الکل یا وقتی که در حال ترک از این مواد هستید
- بروز جرمی بر علیه شما یا یکی از عزیزانتان، دزدی، خشونت، آزار جنسی. اما چیزهای کوچکی مانند برخورد ناشایست هم تاثیرگذارند
- عدم سلامت جسمی یا ذهنی، درد یا زندگی با یک بیماری حاد باعث عصبانیت میشود.
آیا عصبانیت میتواند شما را مریض کند؟
وقتی که عصبانی هستیم، بدنمان هورمونهای آدرنالین و کورتیسول را ترشح میکند؛ همان هورمونهایی که در زمان استرس منتشر میشوند.
در نتیجهٔ این هورمونها فشار خون، نبض، دمای بدن و سرعت تنفس بالا میرود و گاهی به سطح خطرناک میرسد. این واکنش شیمیایی طبیعی به گونهای طراحی شده تا انرژی و قدرت ما را افزایش دهد و واکنش جنگ یا گریز را به دنبال داشته باشد. بنابراین بدن و ذهنمان آمادهٔ جنگیدن یا فرارکردن از خطر میشود.
با این حال افرادی که عصبانی میشوند نمیتوانند به درستی عصبانیتشان را مدیریت کنند و مریض میشوند زیرا استرسی که به آن رسیدگی نشود باعث بیماری خواهد شد. بدنهای ما تحمل سطح بالای آدرنالین یا کورتیزول را در طولانی مدت و به صورت مداوم ندارد.
بعضی مشکلات سلامتی که ممکن است در نتیجهٔ عصبانیت مداوم یا طولانی مدت ایجاد شوند، بدین قرارند:
- درد در ناحیهٔ سر و کمر
- فشار خون بالا که میتواند در موارد حاد باعث مشکلاتی مانند سکتهٔ قلبی شود
- مشکلات در خوابیدن
- مشکلات گوارشی
- اختلالات پوستی
- آستانهٔ درد پایین
- سیستم ایمنی ناقص
عصبانیت همچنین میتواند باعث بروز مشکلات روانشناختی مانند موارد زیر شود:
- افسردگی (قسمت انواع افسردگی را ببینید)
- اعتماد به نفس پایین (قسمت افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس را ببینید)
- اختلالات تغذیه
- اعتیاد به الکل
- مصرف مواد مخدر
- خود زنی
بنابراین مشخص است که عصبانیت میتواند به سلامتی آسیب برساند. اگر عصبانیت مشکلی باشد که نیازمند مدیریت است، به صفحات بعدی مراجعه کنید.