توسعه فردی – بهبود فردی آموزش مهارت‌های بهبود و توسعه فردی
چرا سخنرانی؟
حتی اگر ارائه‌های زیادی در رابطه با شغلتان داده باشید، این کار به‌اندازه‌ی کافی شمارا برای لحظه‌ای که نیاز است در یک جمع سخنرانی کنید آماده نمی‌کند. این اتفاق می‌تواند هنگامی‌که دوستتان از شما می‌خواهد در مراسم ازدواجش ساقدوش او باشید یا زمانی که خودتان می‌خواهید ازدواج کنید و یا زمانی که دختر یا پسرتان در حال ازدواج است، رخ دهد.
ممکن است از شما درخواست شود که در یک مراسم رسمی، پس از صرف شام یک سخنرانی داشته باشید یا در یک مراسم به خاک‌سپاری صحبت کنید. همچنین ممکن است درصورتی‌که بخواهید سیاست را در پیش بگیرید، مجبور شوید سخنرانی‌هایی انجام دهید.
خوشبختانه، اگرچه این نوع سخنرانی تفاوت‌هایی با سخنرانی به‌منظور ارائه مطلب (Presentation) دارد، همچنین دارای تعدادی شباهت نیز می‌باشد. این صفحه نکاتی را در مورد سخنرانی بیان می‌کند.
تفاوت بین سخنرانی و ارائه‌ی مطلب
برخی از افراد اصطلاحات ‘سخنرانی’ و ‘ارائه’ را جابه‌جا به کار میبرند. اگرچه در این صفحه، سخنرانی تنها شامل صحبت کردن می‌شود. در سخنرانی تقریباً تعاملی اتفاق نمی‌افتد و هیچ اسلاید یا ابزار بصری دیگری وجود نخواهد داشت.
آمادگی برای سخنرانی
چه در یک ارائه و چه در یک سخنرانی، آمادگی و برنامه‌ریزی قبلی مانع از عملکرد ضعیف می‌شود.
سخنرانی در یک مراسم ازدواج چیزی نیست که در لحظه‌ی آخر به شما اطلاع داده شود و معمولاً زمان زیادی خواهید داشت تا از آن استفاده کرده و آماده شوید. دلیل اینکه بسیاری از ارائه‌دهنده‌ها از ابزارهای بصری در زمان ارائه استفاده میکنند این است که صحبت کردن به‌تنهایی یک ابزار ناکارآمد در برقراری ارتباط می‌باشد. در این حالت، تنها یک حس از حواس پنج‌گانه‌ی شنونده‌ی شما استفاده می‌شود. بنابراین زمانی که سخنرانی می‌کنید باید به‌طور مداوم سعی در جلب‌توجه مخاطبین خود نمایید.
یکی از بهترین راه‌ها برای انجام این کار استفاده از داستان‌ها است.
بنابراین زمان آمادگی شما باید در دو راه استفاده شود:
- به‌منظور درک پیام اصلی صحبت شما که باید ساده و صریح باشد
- به‌منظور جمع‌آوری چهار یا پنج داستان که از طریق گفتگوی شما با دیگران یا خواندن و تحقیق برای خودتان، موضوع را روشن میکنند.
فرض کنید که در مراسم ازدواج دوستتان در حال سخنرانی هستید. پیام اصلی صحبت شما اساساً این است که دوست شما تا چه حد رفیق خوبی است و چقدر شگفت‌انگیز است که او در حال ازدواج با فرد موردعلاقه‌ی خود است. سپس نیاز است که دو یا سه داستان که نشان‌دهنده‌ی صحت کلام شماست و همچنین جمع حاضر را سرگرم می‌کند انتخاب کرده و بیان کنید.
برای بیان یک ستایش یا مدح نیز همین روش مورداستفاده قرار می‌گیرد. صحبت کردن با دوستان، خانواده و پیدا کردن دو یا سه روایتی که واقعاً زندگی و یا ارزش‌های شخصی که مدح او را می‌گویید، نشان می‌دهد. این نوعی ادای احترام به آن شخص است و نه داستان زندگی او.
نوشتن متن سخنرانی
زمانی که اطلاعات لازم را جمع‌آوری کردید، مرحله‌ی بعد ترکیب آنها با یکدیگر است.
متن سخنرانی باید به‌دقت ساختاریافته شود. این متن باید یک شروع، یک میانه و یک پایان داشته باشند. شروع، نیاز دارد که شنونده را جذب کند، میانه باید بتواند آنها را حفظ کرده و پایان باید به زیبایی به اتمام برسد.
ممکن است، داشتن یک موضوع جذاب برای تعریف کردن که توجه سایرین را جلب می‌کند، مفید باشد. ایده‌هایی در این مورد برای یک مراسم عروسی می‌تواند شامل اتفاقاتی باشد که در همان تاریخ، در گذشته رخ‌داده‌اند که ممکن است به شما یک نقطه برای شروع بدهند، یا همچنین ممکن است حروف آغازین نام عروس یا داماد شمارا به سمت کلمات یا موضوعاتی بکشاند که با همان حرف آغاز می‌شوند، کلماتی که شمارا به یاد آنها می‌اندازند.
متن سخنرانی را ساده انتخاب کنید. سه نکته یا داستان مهم و اصلی کافی هستند. در واقع شما می‌خواهید بر موضوعات ضروری تمرکز کرده و پیام خود را با موفقیت به مخاطب برسانید.
همچنین قرار نیست که کسی را برنجانید.
این ما را به سمت دومین موضوع مهم هدایت می‌کند. مانند ارائه، مهم است که مخاطب خود را بشناسید.
اخطار
سخنرانان باتجربه ممکن است که با یادداشت‌های خلاصه و از روی عجله نیز، احساس راحتی کنند. اما اگر این اولین سخنرانی شما است، احتمالاً بخواهید آن را به‌طور کامل بنویسید. اگر میتوانید، سعی کنید که آن را لغت به لغت نخوانید، زیرا کمی غیرطبیعی به نظر خواهد رسید.
به‌عنوان یک قاعده‌ی کلی، زمان لازم برای یک سخنرانی پنج تا هفت دقیقه است و قطعاً نباید بیشتر از ده دقیقه شود.
تمرین قبلی سخنرانی
ممکن است که احساس ناراحتی برای سخنرانی داشته باشید، اما تمرین به‌وسیله‌ی خواندن متن سخنرانیتان با صدای بلند، ترجیحاً برای یک جمع مخاطب کوچک، می‌تواند کمک‌کننده باشد.
در زمان سخنرانی، مراقب موارد زیر باشید:
۱٫ لحظاتی که مخاطبان شما خسته شده یا شروع به تکان خوردن روی صندلی‌هایشان میکنند.
۲٫ بخشهایی از متن سخنرانی که برای بیان کردن ناخوشایند هستند، به دلیل محتوی و یا به دلیل لغت‌هایی که در آنها به‌کاربرده‌اید.
اصلاح این بخش‌ها را در نظر بگیرید، مورد اول را حذف کرده و مورد دوم را بازبینی نمایید تا زمانی که در مورد همه‌ی لغت‌هایی که به کار می‌برید و خاطراتی که در حال بیان آن هستید، احساس راحتی نمایید. این موضوع به‌خصوص در مراسمات خاک‌سپاری مهم هستند، زیرا نمی‌خواهید که بیش‌ازحد احساساتی شوید.
سخنرانی کردن: در روز مقرر
در اینجا یک قانون خیلی مهم وجود دارد: خودتان باشید. به همین دلیل است که باید از قبل تمرین کنید تا در مورد چیزی که قصد دارید بیان کنید، آرام و راحت باشید. تماس چشمی و لبخند را فراموش نکنید، درست همان‌طور که در یک ارائه خواهید بود.
اگر پیش از آن کمی نگران هستید، بر روی نفس عمیق کشیدن تمرکز کنید و به چیزهای هیجان‌انگیزی که در انجام این کار به شما کمک میکنند، فکر کنید. برای اطلاعات بیشتر در این مورد، صفحه ما با عنوان “مقابله با استرس‌های ارائه” را ببینید.
به یاد داشته باشید که آرام و واضح صحبت کنید.
بعید به نظر میرسد که برای سخنرانی در مراسم ازدواج یا به خاک‌سپاری، میکروفون داشته باشید، بنابراین باید بر روی رسا بودن صدای خود در کل اتاق تمرکز کنید. آرام و شمرده صحبت کردن در این مورد به شما کمک خواهد کرد.
همچنین همان‌طور که در سخنرانی پیش میروید آمادگی این را داشته باشید که کمی صحبت‌های خود را با شرایط تطبیق دهید. برای مثال، درصورتی‌که طنزهای اولیه‌ی شما مورد پسند دیگران واقع نشد، از روی بقیه‌ی آنها به‌صورت سطحی رد شده و یا کلاً آنها را از متن خود حذف کنید. اگر احساس کردید که در حال از دست دادن مخاطبان خود هستید یا بیشتر از زمان مورد انتظار صحبت کردید، یک یا دو داستان را حذف نمایید.
درنهایت، هیچ‌کس درباره‌ی کوتاه بودن سخنرانی شکایت نکرده است، درحالیکه تاریخ پر از شکایات در مورد سخنرانی‌های طولانی است.
نکته‌ی مهم!
به خاطر داشته باشید، هنگامی‌که در حال سخنرانی هستید، مخاطبان معمولاً طرف شما هستند (ممکن است در سیاست استثنا وجود داشته باشد). به‌عنوان یک قانون کلی، آنها میخواهند که شما موفق شوید، آنها را سرگرم کرده و همه را بخندانید.
اما یک قانون تجربی بسیار مفید برای نگه‌داشتن در ذهن وجود دارد:
بلند شو، صحبت کن، ساکت شو، بنشین.
از این قانون پیروی کنید، خواهید دید که سخنرانی‌های شما به‌احتمال‌زیاد موفقیت‌آمیز خواهند بود.
در پایان لازم به ذکر است که امروزه سخنران بودن به عنوان یک حرفه مطرح است و حتی در سطح جهانی افرادی نظیر نانسی دوارتره و گر رینولدز به عنوان کسانی که طراح حرفه‌ای سخنرانی هستند مطرح بوده و قطعاً می‌توان گفت توانایی در سخنرانی برای یک جمع از المان‌های توسعه فردی برای مدیران ارشد و رؤسای سازمان‌ها است.
در کشور ما برای یادگیری مهارت سخنرانی و فن بیان میتوانید از آموزه‌های اساتید این فن نظیر استاد علیرضا آزمندیان و استاد محمد پیام بهرامپور استفاده کنید.