توسعه فردی – بهبود فردی آموزش مهارتهای بهبود و توسعه فردی
برنامه‌ریزی
برنامه‌ریزی چیست؟
برنامه‌ریزی به منزله فرآیند فکر کردن در مورد فعالیت‌هایی است که می‌تواند شما را به هدف موردنظرتان برساند. این فرآیند شامل تولید و اجرای برنامه است. برنامه‌ریزی در انواع مشاغل و حرفه‌ها کاربرد دارد و در هر زمینه‌ای برنامه‌هایی وجود دارد که در راستای بهتر شدن و پیشرفت گام برمی‌دارند.
اساس برنامه‌ریزی پیش‌بینی است، بدین معنی که فرد سعی می‌کند در مورد آینده خود پیش‌بینی‌های واقعی داشته باشد و فعالیت‌های خود را در آینده تنظیم نماید. نتیجه‌ای که پیش‌بینی برای آینده از طریق برنامه‌ریزی در پی دارد، آماده سازی خواهد بود. عنصری که در هر پروژه ای عامل مهم موفقیت تلقی می‌شود. در واقع برنامه‌ریزی گام‌های بعدی را مشخص می‌کند و موجب استفاده بهینه از زمان و سرمایه‌های موجود می‌شود. در هر مسیری به سمت موفقیت مشکلات و موانع متعددی وجود دارد که در صورت برنامه‌ریزی صحیح می‌توان از آنها عبور کرد.
برنامه‌ریزی شامل انتخاب ماموریت‌ها و اهداف و در پی گرفتن اقدامات برای رسیدن به اهداف است، این فرآیند نیازمند تصمیم گیری به معنی انتخاب از میان انواع اقدامات ممکن در آینده خواهد بود.
ماهیت برنامه‌ریزی و اهمیت آن
بنابراین می‌توان برنامه‌ریزی را اساسی برای فعالیت‌های آینده دانست. “نیومن” برنامه‌ریزی را اینگونه تعریف می‌کند: برنامه‌ریزی به معنی تصمیم گیری در مورد کارهایی است که باید انجام شود، پس برنامه نظم دادن به فعالیت‌هاست.
مدیریت باید برنامه‌های کوتاه مدت و طولانی مدت آینده را بر اساس برآوردها و ارزیابی‌هایی که از محیط خود انجام می‌دهد، آماده کند.
برنامه‌ریزی باید به انواع فعالیت‌ها و منابع جهت دهد تا هر چه بهتر از آنها برای رسیدن به نتایج مناسب استفاده کرد.
بنابراین برنامه‌ها دو بخش اصلی دارند: اهداف و اقدمات.
اهداف که همان نتایج نهایی مورد نظر مدیران تلقی می‌شود. اقدامات نیز به معنی فعالیت‌هایی است که برای رسیدن به هدف دنبال خواهد شد.
برنامه‌ریزی برای یک مدیر به معنی فکر کردن در مورد کارهایی است که باید انجام شود، کسی که کارها را انجام می‌دهد، و چگونگی و زمان انجام دادن کارها.
با توجه به اینکه هر کسی ویژگی های متفاوت و اهداف خاص خود را دارد برنامه‌هایش با دیگری متفاوت خواهد بود. اما بی شک تمام افراد برای اینکه در زندگی به بهترین شکل از منابع موجود استفاده کنند تا به موفقیت برسند به برنامه‌ریزی نیاز دارند. قبل از انجام هر کاری باید اهداف و اقدامات لازم برای رسیدن به آنها را درنظر گرفت و در چارچوب مشخصی قرار داد. دقت داشته باشید که برنامه‌ریزی فقط مخصوص کارهای تجاری یا اداری نیست بلکه در زندگی شخصی از انجام کارهای روزانه گرفته تا برداشتن گام های بزرگ همه و همه به مدیریت زمان و برنامه ریزی نیاز است.
انواع برنامه‌ریزی
-
برنامه‌های سلسله مراتبی:
این برنامه‌ها در سه سطح سلسله مراتبی به نام موسسه‌ای، مدیریتی و فنی قرار می‌گیرند و بدین ترتیب هستند:
برنامه استراتژیک
برنامه مدیریتی یا واسطه‌ای
برنامه اجرایی که بر اساس میزان کاربرد در این دسته قرار می گیرد
-
برنامه‌های ثابت
برنامه‌هایی هستند که مدیران برای مقابله با مشکلات همیشگی و تکراری از آنها استفاده می‌کنند. چنین برنامه‌ای را می‌توان فرایند عملکرد استاندارد (SOP) نیز نامید.
-
برنامه‌های تک کاربردی:
برنامه‌های تک کاربردی برای یک موقعیت یا مشکل خاص طراحی شده‌اند و پس از یکبار استفاده کنار گذاشته می‌شوند.
-
برنامه‌های احتمالی
برنامه‌های احتمالی برای کنترل شرایطی ساخته شده‌اند که اگر تصورات ابتدایی محقق نشد، بکار روند. این برنامه‌ها به عنوان نقشه دوم استفاده می‌شوند.
چگونه می‌توان برنامه‌ریزی درستی انجام داد؟
ویژگی های یک برنامه‌ریزی موفق
در صورتی می‌توان برنامه‌ریزی را موفق دانست که در رسیدن به اهداف به شما کمک کند. برای اینکه برنامه‌ریزی موفقی انجام داد لازم است که موارد زیر را درنظر گرفت:
- داشتن هدفی مشخص: اولین نکته برای اینکه برنامه‌ای خوب داشته باشید این است که اهدافتان کاملاً مشخص و تعریف شده باشد. اگر اهداف کاملا مشخص نباشد موجب سردرگمی خواهد شد. بنابراین لازم است که اهداف سازمانی با دقت تعریف شوند و با ظرافت تنظیم گردند.
- درک درست: در صورتی می‌توان برنامه‌ای را اجرا کرد که افراد به درستی از مسئولیت‌هایشان در اجرای این برنامه آگاه باشند. اگر فرد مفهوم برنامه ریزی را درک نکند نمی تواند وظایفش را نیز انجام دهد.
- جامعیت برنامه: ویژگی دیگر یک برنامه‌ریزی خوب پرداختن به تمامی جوانب مورد نظر است به گونه‌ای که بتوان یک طرح جامع را برای رسیدن به موفقیت دنبال کرد.
- انعطاف پذیری: یک برنامه ریزی خوب باید به گونه‌ای باشد که در صورت نیاز تغییراتی در آن اعمال شود. نمی‌توان به درستی آینده را پیش بینی کرد بنابراین همیشه باید جای تغییر را خالی گذاشت.
- به صرفه بودن برنامه: ویژگی دیگر آن است که برنامه‌ریزی باید به نحوی باشد که هزینه‌های برآورده شده آن به صرفه باشد و تا جای ممکن از مخارج غیر ضروری جلوگیری کند.
فراموش نکنید که یک برنامه ریزی درست و موفق در زندگی شخصی می‌تواند پایه و اساس برنامه ریزی موفق کاری و حرفه‌ای باشد. بکارگیری آموزه‌های مدیریت زمان، انرژی و تمرکز شما را در این امر مهم یاری می‌دهد. در پایان یادآور می‌شویم که مهارت در برنامه ریزی شخصی و حرفه‌ای یکی از عوامل بسیار مهم در بهبود فردی و توسعه فردی شما به شمار می‌آید.
جالب بود ! سپاس از اطلاعات تان !
یکی از بهترین مقالاتی بود که خوندم مرسی بابت عرضشی که به مخاطب میزارید ممنونم
بسیار عالی بود ممنون
سلام مرسی از مطالب مفیدتون دستتون درد نکنه.
مطلب بسیار مفیدی بود. تشکر
بسیار عالی بود ممنون
دمتون گرم! بسیار کاربردی و مفیده!